Zelfsturing of eigen regie: de moderne werknemer kan blijkbaar niet meer zonder.

Het klinkt stoer en het straalt doelbewustheid uit: weten wat je wilt.

Toch klinkt het ook egocentrisch: ik stuur mijzelf. Daarbij lijkt de context ondergeschikt. Maar het tegendeel is waar: de context is bij zelfsturing vrijwel altijd leading en jij moet daarin zien te ‘overleven’. Met een rugzak vol doelstellingen, waarden, verwachtingen en tools natuurlijk.

In mijn visie kan het begrip zelfsturing nooit los van de context gezien worden. En omdat ik er ook van uitga dat we in elke sociale situatie een rol innemen, kan zelfsturing verbonden worden met het denken in rollen: Role Based Selfmanagement.

Kort gezegd: ik ben mij er altijd van bewust:
A) In welke rol ik mij nu wil manifesteren
B) In welke rol ik mij niet wil laten uitdagen of in wil laten trekken.

In welke rol wil je je manifesteren

Dit is nog redelijk eenvoudig. Kijk maar naar de volgende voorbeelden.

1) Het beoordelingsgesprek

Tijdens een beoordelingsgesprek maak ik duidelijk dat ik in mijn rol als  werkgever zit. En dus niet in de rol van coach of collega.

2) De MT-vergadering

Tijdens een MT-vergadering maak ik duidelijk dat ik daar als voorzitter en niet als directeur zit.

Rollen in het dagelijks leven

In het dagelijks leven herbergen wij een veelheid van rollen in onszelf. Voor elke context hebben we een rol op zak zullen we maar zeggen.

Maar wanneer weten we nou exact het verschil tussen de rol waarin we worden aangesproken en de rol die feitelijk bij de context hoort? Want dat  is wel belangrijk om rolverwarring of rolconflicten te voorkomen.

1) De belastingadviseur

Als schoonzoon wordt je op een verjaardagsfeestje benaderd als belastingadviseur: “Zeg, jij bent toch belastingadviseur? Nou heb ik  sinds kort een gevalletje…”

Onschuldig? Oordeel zelf.

2) De agent

Een agent wil een automobilist bekeuren wegens overtreding. Deze blijkt ‘zijn’ burgemeester, collega of familielid te zijn.

3) Jorritsma en al haar rollen

Een mooi voorbeeld van stevig in je rol blijven of weten vanuit welke rol je iets zegt vinden we in Annemarie Jorritsma die wordt geïnterviewd bij Nieuwsuur (16 april 2012).

Zij is daar uitgenodigd als Voorzitter van de VNG naar aanleiding van een akkoord tussen de sociale partners.

Tegelijkertijd herbergt zij in die tijd ook nog rollen als burgemeester van Almere, lid van de VVD, burger, lid van haar gezin.

Interviewster Tweebeeke probeert de afgesproken rolverdeling af en toe te omzeilen door Jorritsma ook in die andere rollen aan te spreken. Want dat kan een mooie scoop opleveren voor Nieuwsuur.

Kijk hoe Jorritsma een staaltje  Role Based Selfmanagment laat zien en telkens vasthoud aan de rol die bij de interviewcontext past.

Jorritsma doorziet de pogingen en pareert alle pogingen door steeds helder te maken vanuit welke rol zij een uitspraak doet en dus niet in de valkuil van rolverwarring trapt.

Doel:  vragen beantwoorden vanuit haar rol als Voorzitter VNG

Middel: zelfsturing: het kennen van de inhoud en grenzen van al haar andere rollen

Resultaat: een helder interview waarin zij zowel zichzelf als de interviewster in de afgesproken rolverdeling houdt. Zonder de persoonlijke verhouding in de waagschaal te stellen.